بلبرینگ از دو کلمه اصلی Ball و Baering ساخته‌شده است که اگر بخواهیم آن را در زبان فارسی ترجمه کنیم به معنای یاتاقان توپی است. اگر به ماشین‌های سنگین، چرخ اتومبیل‌ها، وسایل مکانیکی و … دقت کرده باشید؛ حتماً دیده‌اید که به نرمی حرکت می‌کنند. حال دلیل اینکه اجسام سنگین به نرمی و راحتی حرکت می‌کنند، چرخش وسیله‌ای به نام “بلبرینگ” است. از مهم‌ترین اختراعات بشر بلبرینگ بوده؛ زیرا با استفاده از کاربرد بلبرینگ، می‌توان وسایل سنگین را بدون ساییدگی و اصطکاک جا‌به‌جا کرد.
آشنایی با کاربرد بلبرینگ
همان‌طور که اشاره کردیم بلبرینگ در هر وسیله‌ای که حرکت مکانیکی دارد، مانند چرخ اتومبیل، وجود دارد و کمک می‌کند که اجسام سنگین به‌راحتی بدون هیچ‌گونه ساییدگی به نرمی حرکت کنند. به‌طورکلی بلبرینگ در دو صنعت بزرگ کاربرد دارد که عبارت‌اند از: صنایع خودرو و صنایع غذایی. در ادامه قصد داریم درباره کاربرد بلبرینگ در صنایع خودرو و صنایع غذایی صحبت کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
وظایف بلبرینگ در صنعت خودرو
همان‌طور که اشاره کردیم؛ بلبرینگ‌ها در قسمت‌هایی که امکان ایجاد اصطکاک وجود دارد، مورداستفاده قرار می‌گیرد. اگر بخواهیم قسمت‌های مختلف خودرو که در آن از قطعه بلبرینگ استفاده‌شده است را بیان کنیم، به شرح ذیل است:
- دینام
- پلوس
- گیربکس
- فرمان
- هرزگرد
- چرخ
- اکسل
اگر بخواهیم وظایف بلبرینگ در خودرو را در تمام این بخش‌های ذکرشده بیان کنیم، باید گفت که به 3 دسته اصلی تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:
- کمک به انتقال قدرت بین قطعات خودرو: بلبرینگ سبب شده است که شرایط چرخشی برخی قطعات روی‌هم فراهم شود و درعین‌حال از ایجاد اصطکاک در بین قطعات جلوگیری می‌کند.
- جلوگیری از ایجاد اصطکاک: همان‌طور که اشاره کردیم، یکی از کاربردهای عمده بلبرینگ جلوگیری از ایجاد اصطکاک و هدر رفتن انرژی است.
- جلوگیری از ساییدگی قطعات و سطوح با یکدیگر: با استفاده از بلبرینگ می‌توانید از تماس و ایجاد خوردگی بین سطوح پیشگیری کنید که همین امر سبب می‌شود قطعات دچار هیچ‌گونه آسیبی ناشی از ساییدگی نشوند.
کاربرد بلبرینگ در صنایع غذایی
دو نوع از بلبرینگ‌هایی که در صنایع غذایی بسیار پرکاربرد هستند، عبارت‌اند از: بلبرینگ ضدزنگ 404 و بلبرینگ‌های پلی استال یا همان بلبرینگ‌های پلاستیکی. این دسته از بلبرینگ‌ها به دلیل اینکه با مواد خورنده، مایعات و بخارهای شوینده، آب، آلودگی و دیگر موارد در ارتباط هستند، دارای جنس پوشش‌های فلزی و یا پلاستیک آب‌بند بوده که برای این نوع شرایط ذکرشده و دما بسیار مناسب است.
هرآن چه که درباره کاربرد بلبرینگ C3 باید بدانید
بلبرینگ C3 با همان دور بالا، یکی از محصولات پرفروش در سراسر کشور است که دلیل این امر را می‌توان تنوع بلبرینگ C3 و کاربردهای زیاد این نوع بلبرینگ دانست. برای استفاده از بلبرینگ باید در ابتدا محیطی که قصد استفاده از بلبرینگ را داریم، مشخص کنیم. برای نصب بلبرینگ در محیط موردنظر یک پارامتری به نام سرعت بلبرینگ وجود دارد که بسیار مهم است. بلبرینگ‌های دور بالا یا همان بلبرینگ‌های C3 برای محیط‌هایی مورداستفاده قرار می‌گیرند که دور موتور بالاتر از rpm3000 باشد.
اگر بخواهیم به کاربرد بلبرینگ C3 اشاره‌کنیم، باید گفت که این نوع بلبرینگ‌ها نسبت به سایر موارد دیگر که در ادامه مقاله آن‌ها را معرفی می‌کنیم؛ می‌توانند دور بالاتری را تحمل کنند. برای مثال اگر در محیطی که به بلبرینگ با سرعت‌بالا احتیاج دارد از بلبرینگ معمولی استفاده کنیم، با گذشت زمان به دلیل حرارت خراب می‌شود و ضرر و زیان‌های بسیاری به بار می‌آورد؛ اما اگر در همان محیط از بلبرینگ‌های C3 استفاده کنیم، به دلیل تحمل دور بالا موتور می‌تواند از بروز هرگونه ضرر و زیانی جلوگیری کند.
همچنین از انواع کاربرد بلبرینگ C3 در صنایع می‌توان به کاربرد این نوع بلبرینگ‌ها در وسایل برقی مانند جاروبرقی، لباسشویی، ماشین لباسشویی و دیگر موارد اشاره کرد؛ اما نکته اصلی و قابل‌توجه این است که بلبرینگ‌های C3 در صنایع خاص‌تری مانند صنایع پتروشیمی، نفت، گاز و غیره کاربرد دارند و کار این دسته از صنایع وابسته به بلبرینگ‌های دور بالا است.
آشنایی با انواع بلبرینگ‌ها و کاربرد بلبرینگ
اگر بخواهیم به انواع بلبرینگ‌ها و کاربرد آن‌ها اشاره‌کنیم، شامل موارد ذیل است که در ادامه هر یک را شرح خواهیم داد.
- شیار عمیق
- تماس زاویه‌ای
- کف گرد
- خودتنظیم
بلبرینگ‌های شیار عمیق
یکی از کاربردی‌ترین نوع بلبرینگ در صنعت، بلبرینگ‌های شیار عمیق است. همان‌طور که از نام این نوع بلبرینگ مشخص است، در هر رینگ یک شیار عمیق دایره‌ای با شعاعی دقیقاً برابر با شعاع ساچمه وجود دارد. این کار سبب شده است که تحمل بلبرینگ در برابر فشارهای بار زیاد افزایش یابد و حتی کوچک‌ترین نیروها توانایی به گردش درآوردن بلبرینگ را داشته باشند. باید بدانید که اندازه و تعداد ساچمه‌ها توسط معادلات مربوط و باتوجه‌به الاستیسیته رینگ‌ها محاسبه می‌شود.
رینگ داخلی بعد از قرار گرفتن تمامی ساچمه‌ها، هم‌مرکز با رینگ خارجی قرار می‌گیرد. بعدازاینکه ساچمه‌ها مرتب شدند؛ حال می‌توان با فاصله‌های منظم در فضای بین رینگ‌ها، قفسه‌ها را روی ساچمه‌ها مونتاژ کرد. قفسه‌های دوتکه که از پرس‌کاری ورق‌های فولادی یا برنجی ساخته‌شده‌اند، در ساخت بلبرینگ‌های شیار عمیق بسیار کاربرد دارند. همچنین شایان‌ذکر است که در این نوع از بلبرینگ‌ها نیز از قفس‌های پلاستیکی نیز استفاده می‌شود.
بلبرینگ‌های شیار عمیق نوع S
اگر رینگ داخلی بلبرینگ‌های شیار عمیق دارای دنباله باشند، به آن بلبرینگ‌های شیار عمیق نوع S گفته می‌شود. اگر بخواهیم به کاربرد بلبرینگ شیار عمیق نوع S اشاره‌کنیم، باید گفت که این نوع از بلبرینگ‌ها برای کاربردهای خاص ساخته می‌شود. در یک‌طرف از رینگ داخلی این نوع بلبرینگ‌ها یک رینگ قفل کن خارج از مرکز نصب می‌شود و یا خود رینگ داخلی را بلندتر طراحی می‌کنند و روی آن دو عدد پیچ تنظیم قرار می‌دهند.
این بلبرینگ‌ها دارای حلقه آب‌بند دوطرفه هستند و حتی در مواردی زبان‌هایی روی رینگ‌های داخلی است که کاربرد آن حفاظت از حلقه آب‌بند است. در بلبرینگ‌های شیار عمیق نوع S سطح خارجی رینگ بیرونی به شکل کروی سنگ زده‌شده است و دلیل این امر این است با چرخش داخل محفظه چدنی بتواند خود را با اشکالات احتمالی تطبیق دهد.
بلبرینگ‌های شیار عمیق با شیار جازنی
این دسته از بلبرینگ‌ها دارای ساچمه‌هایی هستند که نمونه اولیه، یعنی بلبرینگ‌های شیار عمیق فاقد جازنی می‌باشند. ساچمه‌ها را می‌توان از طریق شیارهایی که در یک طرق این بلبرینگ‌ها روی لبه هر دو رینگ داخلی و خارجی هستند جا زد. نکته قابل‌توجه این است که این نوع از بلبرینگ‌ها برای تحمل بارهای محوری مناسب نمی‌باشند و نوع بدون شیار جازنی این بلبرینگ‌ها کاربردی‌تر هستند.
بلبرینگ‌های مناسب استفاده برای دینام
این دسته از بلبرینگ‌ها به بلبرینگ‌های شیار عمیق بسیار شباهت دارند. تنها تفاوت این نوع بلبرینگ‌ها با بلبرینگ‌های شیار عمیق این است که در رینگ خارجی یک لبه وجود دارد. همین امر موجب شده است که تمامی اجزا تشکیل‌دهنده بلبرینگ بتوانند به‌راحتی از یکدیگر جدا شوند. بلبرینگ دینام می‌تواند بارمحوری در یک‌جهت را تحمل کند.
همچنین شایان‌ذکر است که در این مدل بلبرینگ امکان نصب رینگ داخلی با ساچمه‌ها و قفسه به‌صورت جداگانه امکان‌پذیر است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که در اکثر صنایع از بلبرینگ‌های شیار عمیق سری 6000 به‌عنوان بلبرینگ دینام استفاده می‌شود.
بلبرینگ خودتنظیم
همان‌طور که از نام این نوع از بلبرینگ‌ها مشخص است، باید گفت که این نوع بلبرینگ‌ها دارای قابلیت تنظیم خودکار در شرایط نا هم‌راستایی می‌باشند. بلبرینگ‌های خودتنظیم دارای ابعاد متوسط هستند. کاربرد بلبرینگ خودتنظیم در ماشین‌آلات کشاورزی و غیره است.
بلبرینگ تماس زاویه‌ای
در این نوع بلبرینگ رینگ داخلی و رینگ خارجی به‌طور نسبی باهم جا‌به‌جا می‌شوند و موجب قابلیت حمل بارمحوری و شعاعی به‌صورت هم‌زمان می‌شود. بلبرینگ تماس زاویه‌ای در انواع مختلفی مانند 15 درجه، 25 درجه و 40 درجه تولید می‌شود. شایان‌ذکر است که در این مدل از بلبرینگ‌ها هرچه زاویه تماس بیشتر باشد، قدرت تحمل بارمحوری نیز بیشتر خواهد شد.
انواع بلبرینگ‌های تماس زاویه‌ای به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از:
- زاویه‌ای یک ردیفه
- تماس زاویه‌ای دو ردیفه
- زاویه‌ای چهار نقطه تماس
بلبرینگ کف گرد
بلبرینگ کف گرد توانایی تحمل نیروهای محوری را دارد و دارای دو نوع یک‌طرفه و دوطرفه است که باتوجه‌به جهت تحمل بار نام‌گذاری شده است. اگر بخواهیم به‌صورت گسترده‌تر بیان کنیم، می‌توان گفت که بلبرینگ‌های کف گرد دوطرفه قادر به تحمل بارمحوری از دو جهت بالا و پایین هستند. درحالی‌که بلبرینگ‌های کف گرد یک‌طرفه تنها می‌توانند بارمحوری را از یک‌جهت تحمل کنند.
بلبرینگ‌های مقطع باریک
این دسته از بلبرینگ‌ها ابعاد مقطعشان در مقایسه با قطرشان بسیار کوچک است که همین امر سبب صرفه‌جویی در فضا می‌شود. همچنین بدانید که تمامی اندازه‌های بلبرینگ‌های مقطع باریک برخلاف دیگر بلبرینگ‌هایی که به آن‌ها اشاره کردیم، یکسان است؛ یعنی قطر و ضخامت آن افزایش پیدا نمی‌کند. کاربرد بلبرینگ مقطع باریک در صنعت هوا و ربات‌های صنعتی و غیره است.
نتیجه‌گیری برای کاربرد بلبرینگ
از مهم‌ترین کاربرد بلبرینگ می‌توان به این مورداشاره کرد که اجسام به‌جای ایجاد ساییدگی در کنار یکدیگر می‌توانند در کنار یکدیگر به گردش درآیند. همچنین شایان‌ذکر است که بدون بلبرینگ، لوازم موردنیاز برای چرخش در سریع‌ترین زمان ممکن نیاز به تعویض دارند. در این مقاله سعی کردیم بلبرینگ و کاربردهای آن و هرآن چه که درباره بلبرینگ نیاز است بدانید را برای شما عزیزان به‌صورت مختصر و مفید توضیح دهیم.
بازتاب: قیمت بلبرینگ - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان
بازتاب: بلبرینگ شیار عمیق - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان