مقدمه
سدیم تری پلی فسفات ، STPP، یک ماده شیمیایی است.که اغلب برای خیس کردن غذاهای دریایی استفاده میشود تا سفتتر و براقتر به نظر برسند. همچنین بهعنوان نمک پنتا سدیم یا اسید تری فسفریک نیز شناخته میشود. ماده STPP همچنین جزء مواد شوینده و صابون است.
اکثر فوم، ژل، مایع، قرص و پودر شویندههای لباسشویی و ماشین ظرفشویی حاوی STPP هستند. بهعنوان یک غذا، به طور کلی بی خطر در نظر گرفته میشود، اما مقادیر زیادی از محصول میتواند سمی باشد. در ادامه در مورد روش تولید و کاربرهای این ماده اطلاعات بیشتری ارائه میشود.
روش تولید سدیم تری پلی فسفات
در این روش از تولید این ماده، تری پلی فسفات سدیم با خلوص بسیار بالا، از اسید فسفریک آبی به روشی مرطوب به دست میآید. تری پلی فسفاتهای فلز قلیایی و به ویژه تری پلی فسفات سدیم به طور گستردهای بهعنوان عوامل جدا کننده در ترکیبات شوینده و سایر عوامل پاک کننده استفاده میشود و برای چنین مصارفی محصولاتی با مقادیر بسیار کم آلایندگی مورد نیاز است.
فرایند تولید STTP
سدیم تری پلی فسفات با فرآیندی به دست میآید که به طور کلی شامل مراحل زیر است:
محلول اسید فسفریک با هیدروکسید سدیم آبی تا حد PH خنثی یا تقریباً خنثی شدهو ناخالصیهای رسوب شدهحاصل از این عملیات خنثی کننده فیلتر میشوند.محلول فیلتر شده، در صورت لزوم، غلیظ میشود .آب با تبخیر خارج تا خشک شود.وهنگامی که در روش تولید سدیم تریپلی فسفات، اسید فسفریک تولید شدهبه روش مرطوب، یعنی با حمله مواد معدنی فسفاته توسط اسید سولفوریک، مورد استفاده قرار گیرد،.تولید تری پلی فسفات سدیم با کیفیتهای خلوص قابل قبول آسان نیست. این به دلیل وجود ناخالصیهای متعدد ناشی از کانی فسفات است.که برخی از آنها را نمیتوان به طور رضایت بخشی قبل از عملیات خنثی سازی یا در طول روش مذکور حذف کرد؛ بنابراین، بهعنوان مثال، معمولاً ترکیبات منیزیم در محلول ارسال شده برای خشک کردن به مقدار 1500-3000 ppm (بهعنوان فلز) با توجه به محتوای P2 O5 محلول مذکور وجود دارد و حذف ترکیبات مذکور به ویژه دشوار است.
سایر ناخالصیهای آلاینده،ترکیبات کلسیم، آهن، آلومینیوم، نیکل و کروم هستند. با توجه به روش حاضر، محتوای فلزات آلایندهدر سدیم تریپلی فسفات به مقادیر بسیار کم کاهش پیدا میکند.و دلیل آن نیز وجود برخی اصلاحات خاص در مرحله خنثیسازی اسید و زمانی که محلول فسفات سدیم به صورت حرارتی در دماهای بالا قبل از ارسال به مرحله خشک کردناضافه میشود، است.
از بین بردن ناخالصیهای سدیم تری پلی فسفات
در واقع این روش فرآیندی را برای تهیه تری پلی فسفات سدیم فراهم میکند که در آن، محلول آبی اسید فسفریک به دست آمدهبا افزودن محلول آبی هیدروکسید سدیم خنثی میشود.و ناخالصیهای رسوب شدهاز محلول فسفات سدیم به دست میآید.
محلول سدیم فسفات تا خشک شدن، تبخیر و باقیمانده تبخیر کلسینه شده و مشخص میشود که محلول آبی اسید فسفریک در دمایی که بیش از 85 درجه سانتیگراد نباشد خنثی میشود. محصول خنثیسازی در دمای 70 درجه باقی میماند تا بالغ شود. به مدت حداقل یک ساعت قبل از جداسازی ناخالصیهای رسوبشده در سدیمتری پلی فسفات، محلول فسفات سدیم را در صورت لزوم غلیظ میکنند تا محتوای فسفات سدیم آن به حداقل 40 درصد وزنی برسد.
ناخالصیهای رسوب شده از محلول غلیظ و محلول فسفات سدیم که دارای سدیم فسفات است، به دست میآمد. محتوای حداقل 40 درصد وزنی، قبل از تبخیر تا خشک شدن، به عملیات حرارتی در دمای 100 درجه تا 200 درجه سانتیگراد، در نقطه جوش یا کمتر و در فشار اتمسفر یا سوپراتمسفر ارائه میشود. برای مدتی مانند ایجاد رسوب قابل ملاحظه کامل از ترکیبات منیزیم محلول در محلول فسفات سدیم مذکور، رسوب حاصل از این عملیات حرارتی از محلول عملیات حرارتی شدهجدا میشود.
کاربرد سدیم تری پلی فسفات
تری پلی فسفات سدیم که با نامهای پنتاسدیم تری فسفات، پنتا سدیم تری پلی فسفات یا تری فسفات سدیم نیز شناختهمیشود. در طیف بسیار گستردهای از کاربردها همچون ساخت محصولات پاککننده و نگهدارندههای مواد غذایی و همچنین در تاسیسات تصفیه آب استفاده میشود. تری پلی فسفات سدیم یک نمک سدیم اسید تری فسفریک است. این ماده در آزمایشگاههای شیمیایی با اختلاط دی سدیم فسفات و مونوسدیم فسفات تولید میشود.
یک پاک کننده قوی
سدیم تری پلی فسفات در انواع محصولات پاک کننده مورد بهرهوری قرار میگیرد. توانایی مواد مختلف موجود در مواد شوینده را برای نفوذ عمیقتر به الیاف لباس (و همچنین سطوح و مواد دیگر که باید تمیز شوند) را بهبود میبخشد و به ایجاد کف و حباب کردن کمک میکند؛ بنابراین، اکثر کارخانههای شیمیایی که تری پلی فسفات سدیم تولید میکنند، “شویندهها” را بهعنوان منطقه اصلی استفاده برای این ماده شیمیایی ذکر میکنند.
افزودنی مواد غذایی
سدیمتری پلی فسفات قادر است تا ظاهری تازه به گوشت و غذاهای دریایی ببخشد و همچنین در عین حال سرعت فاسد شدن را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد. باید بگوییم که این ماده شیمیایی میتواند به حفظ رنگ طبیعی گوشت و ماهی کمک کند و بافت آنها را بهبود میبخشد. این امر با بهبود ظرفیت نگهداری آب محصولات حیوانی و در نتیجه کاهش سرعت خشک شدن آنها انجام میشود.
دباغی چرم
سدیمتری پلیفسفات بهعنوان یک عامل برنزه کننده چرم مورد استفاده قرار میگیرد. جالب توجه است که این ماده شیمیایی بهعنوان یک عامل مقاوم در برابر آلودگی روغن، در تولید کاغذ نیز استفاده میشود. بنابراین، هم میتواند به تولیدکنندگان کمک کند تا رنگ مناسب را اعمال کنند و هم رنگ ناخواستهرا دور نگهدارند.
سایر کاربردها
سایر کاربردهای این ماده عبارتند از: پالایش نفت، متالورژی، کاربردهای معدن و تصفیه آب. آخرین کاربردی که میتوانیم از این ماده ذکر کنیم تنظیم pH است. به این معنی که میتواند آب اسیدی را با خنثی کردناسیدیته آن “نرم” کند. این کیفیت یکی از دلایل اضافه شدنآن به مواد شوینده است. کنترل خوردگی و کنترل سرب دیگر کاربرد سدیم تری پلی فسفات هستند.
نتیجهگیری
سدیم تریپلی فسفات، نمک سدیم اسید تری فسفریک است. یک نمک بیرنگ که هم به شکل بیآب Na5P3O10 و هم به شکل هگزا هیدرات H12Na5O16P3 وجود دارد. اغلب بهعنوان نگهدارنده مواد غذایی و به عنوان نرم کننده آب در شویندههای تجاری استفاده میشود. بسیاری از محصولات پاک کننده خانگی مانند پاک کنندههای آشپزخانه و حمام حاوی STPP هستند.
رداصنعت نامی آشنا در حوزه تامین تجهیزات فیلتراسیون و فروش مواد شیمیایی است که مفتخر به سالها خدمت صادقانه به شما مشتریان محترم است.
بازتاب: پارافین مایع چیست و چه کاربردهایی دارد- ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان