نورپردازی نمای ساختمان یکی از راه‌های زیباسازی نمای یک ساختمان است. از نورپردازی همچنین به جهت برجسته کردن قسمت‌های خاصی از نما و تأکید بر جزئیات استفاده می‌شود. در نورپردازی ساختمان رومی هدف اصلی برجسته کردن سبک معماری و نمای ساختمان رومی است و نورپردازی این سبک ساختمان برای نشان دادن جزئیات معماری مانند ستون‌ها، تاج‌ها و غیره است.
نورپردازی ساختمان ساده اغلب به جهت زیباسازی نمای بیرونی ساختمان و همچنین دید در شب و مسائل امنیتی در شب‌هنگام انجام می‌شود. برای نورپردازی انواع ساختمان نیاز است از الگوهایی پیروی کرد که مناسب سبک معماری و نحوه ساخت ساختمان باشند. به‌عنوان‌مثال باید به زاویه پنجره‌ها، ستون‌ها، سبک معماری و … توجه کرد. در این مقاله با نورپردازی انواع نمای ساختمان آشنا خواهیم شد.
نورپردازی نمای جامد
سبک معماری این نوع ساختمان‌ها ساده است و برجستگی و یا فرورفتگی خاصی در سبک معماری وجود ندارد. نورپردازی ساختمان ساده می‌تواند از بالا به‌وسیله یک ردیف لامپ روشنایی در بالا و یا پایین ساختمان انجام شود. در این حالت چراغ‌های روشنایی می‌تواند کل نمای ساختمان را روشن کند.
بسته به اینکه چراغ‌ها در کدام قسمت نماکار گذاشته‌شده باشد، قسمتی از ساختمان روشن‌تر خواهد بود. مثلاً یک ردیف چراغ روشنایی در بالای ساختمان می‌تواند بام و طبقات بالایی نما را در آسمان شب روشن، زیبا و درخشان جلوه دهد.
در برخی نمونه‌های ساختمانی به سبک جامد چراغ‌ها در جلوی ورودی ساختمان به‌صورت ردیفی و یا تکی نصب می‌شوند و نمای پایین ساختمان را روشن می‌کنند. برای نصب دکل روشنایی در زمین باید از رشد گیاه در اطراف آن جلوگیری کرد. با افزایش ارتفاع ساختمان تأکید روشنایی و نورانی بودن نما کاهش می‌یابد.
ساختمان‌هایی که به شکل عمودی با ستون‌هایی تقسیم می‌شوند در این سبک معماری قرار دارند. می‌توان ساختمان‌های قدیمی و همچنین ساختمان‌های سبک رومی را در این دسته قرارداد. در این سبک معماری تأکید نور بر ستون‌ها قرار می‌گیرد و نسبت به‌کل نمای ساختمان ستون‌ها در نور برجسته و نمایان‌تر خواهند بود.
این سبک نورپردازی نمای ساختمان بافت و ساختار نما را به‌خوبی مشخص می‌کند. هر ستون با منبع نوری مجزا از نمای اطراف خود جدا می‌شود. درصورتی‌که هم از نور بالا و پایین نما استفاده شود، جزئیات تقسیم‌بندی عمودی ساختمان را بهتر و بیشتر نمایش می‌دهد.
در نورپردازی نمای عمودی برای جلوگیری از سایه افتادن بر روی ساختمان چراغ‌های روشنایی را باید در زوایای قائم و موازی با ساختمان قرار داد. ریتم قرارگیری چراغ‌ها باید متناسب با تقسیمات نما باشد. نوردهی ساختمان رومی به این شکل انجام می‌شود.
نورپردازی نمای افقی تقسیم‌شده
ساختمان‌هایی که با ستون‌هایی با شکل افقی تقسیم‌بندی شده‌اند، در این سبک معماری قرار دارند. معمولاً طبقات مختلف ساختمان به‌وسیله یک ستون افقی برجسته از طبقات دیگر مجزا می‌شوند. معماری این ساختمان‌ها اغلب پیچیده است.
نورافکن‌هایی که برای این سبک معماری به کار می‌رود، کل نما را روشن می‌کند؛ اما تأکید نور بر روی ستون‌های افقی است. ماهیت سه‌بعدی نما به‌وسیله لامپ‌هایی که در نزدیک ساختمان به‌کاربرده شده، به‌خوبی مشخص و نمایان است. در این سبک ممکن است سایه‌های بلندی توسط بخش‌های نمای ساختمان ایجاد شود که می‌توان با افزایش افست نورپردازی آن‌ها را کاهش داد.
نورپردازی نمای ساختمان افقی از قسمت بالای ساختمان سایه‌هایی طولانی‌تر به نسبت قسمت پایین ایجاد می‌کنند. می‌توان برای جلوگیری از تاریکی قسمت‌هایی که در زیرستون‌های افقی قرار دارند، کلیه ستون‌ها را به نورپردازی مجهز کرد؛ اما درعین‌حال باید از لامپ‌های کم‌مصرف و ال‌ای‌دی استفاده کرد که آلودگی نوری ایجاد نشود.
نما با بخش‌های برجسته یا فرورفته
ساختمان‌هایی که یک بخش برجسته در کنار یک بخش فرورفته دارند، در این دسته قرار می‌گیرند. می‌تواند یک ردیف افقی به شکل برجسته و بیرون زده داشته باشد که بخش کناری آن فرورفته است. نورپردازی نمای ساختمان با این سبک حالتی ریتمیک و جذاب بدان می‌بخشد.
نورپردازی این سبک معماری ساختمان سایه‌های سنگینی ایجاد می‌کند. استفاده از نورهایی با رنگ روشن تمایز نما را به‌خوبی نشان می‌دهد و سبک معماری برجسته و فرورفته به‌خوبی قابل‌رؤیت است. با افزایش افست لامپ می‌توان از تشکیل سایه‌های سنگین بر روی نما جلوگیری کرد. همچنین چیدمان چراغ‌های روشنایی باید با الگوی تقسیم‌بندی این سبک نما هماهنگی داشته باشد. این سبک نیاز به نورپردازی مدرن دارد.
نورپردازی نمای سوراخ‌دار
ساختمان‌هایی با پنجره‌های فرورفته که در هنگام نور روز کاملاً تاریک به نظر می‌رسند، این سبک طراحی معماری را دارند. در شب‌ها که پنجره‌ها به جهت نور داخلی روشن هستند و نمای بیرون تاریک است، نوعی کنتراست قوی بین سطح تاریک نما و پنجره‌های روشن ایجاد می‌شود؛ بنابراین می‌توان با استفاده از نورافکن‌ها توزیع نور متناسبی از نما ایجاد کرد.
می‌توان قاب دهانه پنجره را نورپردازی کرد و به این شکل قاب دهانه نما برجسته‌تر دیده می‌شود. نورپردازی قاب دهانه تمامی پنجره‌ها بر الگوی نورپردازی شبکه‌ای تأکید می‌کند. استفاده از این سبک نورپردازی نمای ساختمان در قسمت بیرونی نما دید ساکنین داخلی را مختل می‌کند و آن‌ها نباید به نورهای تأکیدی بیرونی خیره شوند. می‌توان از سیستم کنترل نور برای هدایت نور در پنجره‌های مختلف استفاده کرد.
نورپردازی نمای نواری شکل
ساختمان‌هایی که به این سبک معماری ساخته‌شده‌اند، پنجره‌ای به شکل نوار دارند که در اطراف ساختمان یک به‌صورت یک ردیف نوار و یک ردیف ستون کشیده شده است. پنجره‌ها در این سبک معماری نیز در طول نور روز تاریک به نظر می‌رسند.
در هنگام شب که چراغ‌های داخلی روشن می‌شوند، کنتراست شدیدی بین نوار روشن پنجره‌ها با ستون‌های تاریک بیرونی ایجاد می‌شود. نورپردازی کردن نرده‌های پنجره‌ها ساختار افقی آن‌ها را تقویت می‌کند. کنتراست شدیدی که بین نمای روشن داخلی و نمای تاریک بیرونی ساختمان در شب ایجاد می‌شود تا حدودی با نورپردازی نمای ساختمان قابل جبران است.
نورپردازی نمای شفاف یا تمام شیشه
این سبک معماری که کاملاً مدرن است، یک نمای تمام شیشه‌ای است. در نمای بیرونی این ساختمان‌ها از شیشه استفاده‌شده و سرتاسر نما با پنجره‌های شیشه‌ای پوشانده شده است. ساختمان‌های شیشه‌ای از این سبک معماری پیروی می‌کنند.
نمای این ساختمان‌ها در طول روز کاملاً تاریک به نظر می‌رسد. در طول روز در نمای این ساختمان شیشه‌ای محیط اطراف منعکس می‌شود و به شکل یک آینه خیابان‌ها و مکان‌های اطراف بر روی نمای ساختمان می‌افتد. نورپردازی داخلی ساختمان شفاف در طول روز تنها برای روشنایی داخل کاربرد دارد و هیچ نمای به بدنه بیرونی نمی‌دهد.
در طول شب، نمای ساختمان شفاف به شکل یک قطعه نورانی به نظر می‌رسد؛ اما دید افرادی که در شب به بیرون نگاه می‌کنند را مختل می‌کند. نورهای سقفی در داخل فضا در طول شب باعث می‌شود که قسمت بالایی نما نورانی‌تر دیده شود.
این دست ساختمان‌ها به نورپردازی بیرونی چندانی نیاز ندارد؛ مگر در قسمت نوارهای افقی که می‌توان از یک سبک نورپردازی مدرن در آن استفاده کرد و لامپ‌های ال‌ای‌دی کم‌مصرف با رنگ‌های آبی یا قرمز را در آن استفاده کرد؛ بنابراین این سبک معماری اگر نورپردازی داخلی ماهرانه‌ای داشته باشد، نیازی به نورپردازی بیرونی ندارد. گاهی برای افزایش روشنایی قسمت‌های پایینی ساختمان از یکسری دکل برق داخل زمین مقابل ساختمان استفاده می‌شود.
جمع‌بندی
باتوجه‌به سبک معماری، محل قرارگیری پنجره‌ها و به‌کارگیری ستون‌ها و موارد دیگر، نورپردازی نمای ساختمان انجام می‌شود. به‌طورمعمول 6 سبک مختلف معماری وجود دارد که باتوجه‌به هریک نوع نورپردازی ساختمان و جلوه آن در شب متفاوت خواهد بود. ساختمان‌های شفاف و نواری ازجمله جدیدترین سبک معماری و ساختمان‌های ستون‌دار عمودی و جامد قدیمی‌ترین سبک معماری را دارند.معماری و دکوراسیون داخلی
بازتاب: جت لایت نما - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان
بازتاب: نورپردازی سقف - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان