نورپردازی شهری تأثیر بسیار زیادی بر نوع طراحی جاده‌ها و خیابان‌ها و محیط‌های شهری دارد. به همین جهت قبل از برنامه‌ریزی‌کردن برای طراحی شهر و مکان قرارگیری قسمت‌های مختلف باید به محل قرارگیری چراغ‌ها و نورپردازی فضای شهری توجه کرد.
همچنین هنگام تصمیم‌گیری برای طراحی محیط‌های روستایی نیز به نوع و میزان نورپردازی باید توجه کرد و در مکان‌های روستایی از نور زیاد و آلودگی‌های نوری جلوگیری کرد. نورپردازی در مناطق مختلف علاوه بر اینکه بر زیبای منطقه می‌افزاید و باعث خارج‌شدن یک منطقه از حالت سردی و خاموشی می‌شود، بلکه برای بالابردن امنیت در شهرها نیز بسیار ضروری است.
مزایای نورپردازی شهری
نورپردازی خیابان در هر منطقه‌ای از خطراتی که در هنگام شب در خیابان‌ها رخ می‌دهد تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. به همین جهت است که اغلب سرقت‌ها و جرایم شبانه در مکان‌هایی که تیر چراغ برق و یا نورپردازی ندارند رخ می‌دهد. همچنین نورپردازی می‌تواند به‌مرورزمان به منجر به کاهش جرم و جنایت در مقیاس کلی شود. چراکه بیشترین جرایم در تاریکی شب و پس از نیمه‌شب رخ می‌دهد.
روشنایی و نورپردازی از ساختمان‌ها در برابر سرقت نیز جلوگیری می‌کند. ساختمان‌هایی که در مناطق نورپردازی شده قرار گرفته‌اند کمتر در معرض خطر سرقت شبانه تبه کاران قرار می‌گیرند. به دنبال آن امنیت چنین منطقه‌ای بالاتر رفته و افراد زیادتری را ترغیب می‌کند که در این مناطق سکونت داشته باشند. نورپردازی شهری همچنین به‌نوعی به زیبایی یک خیابان یا منطقه تجاری نیز کمک می‌کند. اکثر ساختمان‌های تجاری در یک خیابان پرنور واقع شده‌اند که مشتریان بیشتری را به خود جذب کنند.
نکات مهم قبل از اجرای نورپردازی
قبل از اجرای عملیات نورپردازی و روشنایی در مناطق باید به یکسری نکات توجه کرد. در زیر به مهم‌ترین این موارد اشاره خواهیم کرد:
- به موقعیت درخت و درختچه‌ها در مسیر نورپردازی توجه کنید. اگر قصد نصب چراغ در یک منطقه پردرخت دارید توجه کنید، نهال‌ها و درختچه‌ها باگذشت زمان جلوی نور را مسدود نکنند.
- می‌توان از نورپردازی برای ورودی شهرها استفاده کرد مثلاً استفاده از دو تیر چراغ برق در ورودی جاده منتهی به شهرها.
- باید در تمام مناطق روشنایی به میزان کافی مورداستفاده قرار گیرد. باید بتواند حس امنیت را به افراد منتقل کند.
- روشنایی جاده‌ها نیز باید به میزانی باشد که رانندگان در هنگام رانندگی در شب بتوانند یکدیگر را تشخیص دهند و از تصادف و برخورد ماشین‌ها جلوگیری کند.
- در مناطقی که نورها می‌تواند برای افراد و اشیاء سایه ایجاد کند، طراحی روشنایی منطقه باید از ایجاد این موارد جلوگیری کند.
- به مقاومت تجهیزات روشنایی و تیرهای چراغ برق توجه شود. تیرهای برق و تجهیزات روشنایی باید تا حد زیادی در برابر بارندگی، ضربه و سایر احتمالات خراب‌شدن مقاوم باشند. برای این منظور لازم است در جاده‌ها تیرهای چراغ در مناطقی نصب شود که احتمال برخورد خودروها به آنها را به حداقل برساند.
به مقیاس تیرهای روشنایی توجه کنید
در نورپردازی خیابان باید به بافت خیابان‌ها توجه شود. باتوجه‌به بافت هر خیابان و ارتفاع ساختمان‌ها باید ارتفاع تیرهای روشنایی اندازه‌گیری شود. یکی از مشکلاتی که در طراحی نورپردازی در شهرها انجام می‌شود آن است که چراغ‌های روشنایی اغلب برای جاده‌ها مناسب است تا منطقه مسکونی. در واقع چراغ‌های روشنایی در مقیاس مناسبی قرار نگرفته‌اند.
در مناطق مسکونی چراغ‌های شهری باید برای عابران و رانندگان خودرو و دوچرخه سواران در مقیاس مناسبی قرار گرفته باشد. افراد باید بتوانند یکدیگر را تشخیص دهند و رانندگان باید به طور کامل خودروهای اطراف خود را تشخیص دهند.
به رنگ چراغ‌های شهری توجه کنید
برای هر منطقه باید رنگ نور مناسب آن محیط برای نورپردازی شهری استفاده شود. برای خیابان‌های کوچک بهترین رنگ نور سفید است. علت آن است که نور سفید جزئیات چهره و خیابان را بهتر نمایان می‌کند و همین امر حس امنیت را در افراد بالا می‌برد. نورپردازی‌های رنگی مانند آبی و یا سبز برای محیط خیابان و جاده‌ها مناسب نیستند و از این نورها اغلب در مراکز تجاری و اطراف ساختمان‌های تجاری استفاده می‌شود.
به سطح روشنایی نورپردازی توجه کنید
برای مناطق مختلف از سطح معقولانه‌ای برای نور چراغ‌های شهری باید استفاده شود. بر اساس استاندارها برای خیابان‌های شهری سطح 5 لوکس و برای مکان‌ها و خیابان‌هایی که افراد زیادی به آنجا رفت آمد دارند مانند ایستگاه‌های قطار 10 لوکس در نظر گرفته شده است. در تعیین میزان سطح روشنایی باید به مناطقی که ممکن است سایه اجسام، درخت‌ها و بوته‌ها نیز تاریکی ایجاد کند توجه کرد و میزان نور این مناطق باید کمی بیشتر باشد مثلاً مناطق جنگلی .
تاریخچه چراغ‌های نورپردازی
در ادامه برای شما پیشینه مختصری درمورد این موضوع بسیار مهم ارائه خواهیم داد.
فارولا فرناندینا
فارولا فرناندینا یکی از طرح‌های سنتی چراغ خیابانی است که منبع آنها گازی است. این سبک چراغ‌ها سبکی فرانسوی دارند که قدمت آن به اواخر قرن هجدهم می‌رسد.
چراغ‌های قوسی شکل
این نوع چراغ‌ها اولین سبک چراغ‌های خیابانی هستند. تاریخچه آن به 1875 برمی‌گردد و توسط یک روسی بنام شمع الکتریکی ساخته شدند. چراغ‌های قوسی اولین چراغ‌های خیابانی پاریس بودند که برای افتتاح نمایشگاه جهانی پاریس نصب شدند. نورپزدازی با جت لایت
چراغ‌های قوسی به علت اینکه نور شدید و خشنی داشتند برای مکان‌های خیابانی مفید نبودند و همچنین به جهت استفاده از الکترودهای کربن دائم می‌سوختند و نیاز به تعمیر مجدد و نگه‌داری زیاد داشتند. کم‌کم لامپ‌های رشته‌ای جای این مدل را گرفتند.
چراغ‌های رشته‌ای
تا قبل از اختراع نمونه‌های جدید و مدرن از لامپ‌های رشته‌ای برای نورپردازی شهری استفاده می‌شد. آنها از لامپ‌های تخلیه گاز با شدت بالا استفاده می‌کردند.
انواع چراغ روشنایی مدرن
شاید ما خیلی توجه نکرده باشیم اما جالب است بدانید که انواع مختلفی از چراغ‌های خیابانی برای نورپردازی شهری وجود دارد. در این قسمت به تعدادی از این چراغ‌ها اشاره خواهیم کرد:
چراغ‌های متال هالید
لامپ‌های سبک متال هالید سطح نور بسیار بالایی دارند، رنگ این چراغ‌ها به رنگ سفید روشن است و برای مکان‌های روستایی مناسب نیست و می‌تواند آلودگی نوری بالایی تولید کند. این نوع لامپ‌ها در خیابان‌ها، استادیوم‌های ورزشی و پارکینگ‌ها اغلب استفاده می‌شود. لامپ‌های متال هالید به جهت رنگ سفید و سطح بالای نور خود بسیار کارآمد هستند؛ زیرا اشیاء در زیر نور آنها رنگ و شکل واقعی خود را نمایش می‌دهند.
چراغ‌های سدیم فشار بالا (HPS)
این سبک چراغ خیابانی در اکثر کشورها استفاده می‌شود و بسیار رایج است. لامپ‌های سدیم فشار بالا HPS نور خود را از طریق الکتریسیته از طریق مخلوط گازها تولید می‌کنند. این نوع لامپ‌ها که بسیار کارآمد هستند چند دقیقه طول می‌کشد تا روشن شوند. رنگ نور چراغ‌های فشار بالا عموماً ترکیبی از رنگ زرد و نارنجی تولید می‌کنند. اکثر ما نورپردازی شهری با این نوع لامپ‌ها را دیده‌ایم.
چراغ‌های خیابانی سدیم کم‌فشار (LPS)
عملکرد آن مانند چراغ‌های HPS است و که مانند نوع پرفشار نور زرد نارنجی را تولید می‌کند. این نوع چراغ‌ها نیز چند دقیقه طول می‌کشد که روشن شود و نوری که تولید می‌کند از لحاظ شدت نور بسیار زرد نارنجی است. ممکن است این سبک نورپردازی را در جاده‌ها و خیابان‌ها دیده باشید.
چراغ‌های دیود ساطع‌کننده نور LED
چراغ‌های روشنایی که از فناوری LED استفاده می‌کنند طی 5،6 سال اخیر بسیار رایج شده‌اند. این چراغ‌ها در نورپردازی فضاهای باز استفاده می‌شوند. چراغ‌های ال‌ای‌دی رنگی آبی/سفید تولید می‌کنند. این نوع چراغ‌ها صرفه‌جویی زیادی در مصرف انرژی دارند و هنگامی که باانرژی خورشیدی ترکیب شوند مصرف برق را به‌شدت کاهش می‌دهند. تنها مورد زیان‌بار چراغ‌های نورپردازی ال‌ای‌دی آن است که می‌تواند استفاده بیش از حد از این نور بر سلامت انسان و حیوانات تأثیر منفی دارد.
چراغ‌های خیابانی ال‌ای‌دی کهربایی تبدیل شده با فسفر (PCA)
این نوع چراغ‌ها نیز تنها 2 الی 3 سال است که تولید شده‌اند. این نوع چراغ در مقایسه با نوع ال‌ای‌دی انرژی بسیار کمتری مصرف می‌کنند. اما مشکل این نوع آن است که بسیار گران هستند و تنها بخش کوچکی از شهرها از این نوع چراغ استفاده می‌کنند. یکی از شهرهایی که مدتی از این سبک نورپردازی شهری استفاده کرد شهر بمبئی هند بود.
چراغ‌های خیابانی ال‌ای‌دی کهربایی باریک (NBA)
این نوع نورپردازی سبکی کاملاً جدید است. این نوع چراغ‌ها به‌جای ساطع کردن رنگ سفید و سفید/آبی اغلب رنگ زرد گرم را ساطع می‌کنند. اما در مقایسه با لامپ‌های LPS اشیاء را خاکستری نشان نمی‌دهند و بسیار کارآمد هستند. این نوع چراغ‌ها به جهت جدید بودن اکنون چندان در دسترس نیستند و قیمت بسیار بالایی دارند. اما به نسبت نمونه‌های قبلی بسیار کارآمد هستند. نام آن از فردیناند پادشاه هفتم گرفته شده است.
جمع‌بندی
یکی از مهم‌ترین نکات هنگام طراحی فضای شهری توجه به سبک نورپردازی شهری و چراغ‌هایی است که برای آن استفاده می‌شود. برای محیط‌های مختلف باید از نوع و رنگ چراغ متناسب با همان محیط استفاده شود. برای نورپردازی شهری از گذشته تا به امروز انواع و اقسام چراغ‌های روشنایی اختراع و تولید شده‌اند و به‌مرورزمان پیشرفته‌تر شده و میزان مصرف انرژی نیز در آنها کاهش‌یافته است. در این مطلب برای شما هرآنچه که لازم بود بدانید را تشریح کردیم.
بازتاب: نورپردازی سقف - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان