شیر دروازه ای یا کشویی (Gate Valve) چیست؟
در صنایع مختلف ابزار آلات و وسایل مختلفی وجود دارند که افراد عادی با این وسایل سروکار ندارند؛ بنابراین بسیاری از ابزارهای موجود در بازار برای افراد، ناشناخته باقی می‌مانند. اما شیر دروازه ای یا کشویی (Gate Valve) یکی از ابزارآلات صنعتی است که کاربردهای زیادی دارد، در نتیجه نسبت به مابقی شیرآلات محبوب‌تر است.
از شیر دروازه ای یا کشویی (Gate Valve) برای باز و بسته کردن.جریان داخل لوله‌ها استفاده می‌شود. این شیر صنعتی کاربردهای زیادی دارد و به صورت عمودی حرکت می‌کند. دریچه دو طرفه این شیر صنعتی کارایی آن را ساده‌تر کرده است. در واقع شیر دروازه ای یا کشویی (Gate Valve) جریان داخل لوله را از هر جهت کنترل می‌کند.
طراحی شیرآلات دروازه‌ای
شیرهای دروازه‌ای باید در حالت بسته جا به جا شوند. این شیرها به طور معمول دستگیره بالابر ندارند. دریچه شیرهای دروازه‌ای پوشش خاصی دارد. در بعضی مواقع نیز سنگین بودن دریچه شیرهای کشویی کار را سخت می‌کند. البته در این مواقع برای رفع نیروی اضافی موجود، از بعضی شیرهای افقی استفاده می‌شود.
قطرهای این شیرآلات در نحوه کارایی آن‌ها تاثیر بسزایی دارند. در واقع این شیرها طوری طراحی شده‌اند که با توجه به قطر خود می‌توانند انواع فشارها را تحمل کنند. این شیرها به روش‌های مختلفی در خط لوله قرار می‌گیرند. به طور کلی شیرهای دروازه‌ای یا کشویی به شکلی طراحی شده‌اند که اتصالات متفاوتی برای آن‌ها وجود دارند.
برای مثال اتصالات رزوه‌ای این شیرها بیشتر در لوله‌کشی ساختمان‌ها و لوله‌های فرعی استفاده می‌شود. در ضمن جنس این شیرآلات از پی وی سی است. نحوه اتصال شیرهای دروازه‌ای مهم‌ترین ویژگی در این شیرآلات محسوب می‌شود. ناگفته نماند شیرهای دروازه‌ای در انواع جنس‌ها تولید شده‌اند. اما بیشتر این شیرها از جنس چدن، برنج، برنز، و پلی‌اتیلن هستند.
نگاهی به نحوه عملکرد شیر دروازه‌ای
شیرهای دروازه‌ای برای باز و بسته کردن جریان خاص حاضر در لوله استفاده می‌شود. به عبارت دیگر شیر کشویی جریان حاضر در لوله را تحت کنترل خود دارد. از آنجایی که جریان حاضر بدون هیچ مانعی از درون لوله عبور می‌کند، بنابراین فشار حاصل از جریان به حداقل می‌رسد.
این شیرها فشار جریان را تحت کنترل دارند، در این صورت موقع تمیزکردن لوله‌ها می‌توان از این شیرها نهایت بهره را برد. شیرهای دروازه‌ای یا کشویی در موقعیت‌های مختلف استفاده می‌شوند. برای مثال در درجه‌بندی فشار جریان‌های داخل لوله یا درجه حرارت حاصل از فشار جریان‌ها می‌توان از این شیرآلات استفاده کرد.
شیرهای دروازه‌ای در مقایسه با سایر شیرها کارایی بهتری دارند و خیلی سریع‌تر عمل می‌کنند. با این وجود شیرهای کشویی ارزان‌تر از شیرهای دیگر هستند. زمانی که کنترل فشار جریان حاضر کار سختی باشد، به طور معمول از این شیرهای دروازه‌ای استفاده می‌کنند. در نظر داشته باشید.شیرهای کشویی تنها زمانی می‌توانند جریان درون لوله را تنظیم کنند.که به طور کامل بسته یا باز باشند.
قطعات مختلف و کاربردی شیر دروازه‌ای یا کشویی (Gate Valve)
تا به اینجای مقاله سعی کردیم شما را با طراحی ساده شیرهای دروازه‌ای آشنا کنیم. همچنین برایتان شرح دادیم که شیرهای کشویی برای افت فشار درون لوله کاربرد بسیاری دارد. در واقع شیرهای دروازه‌ای یا کشویی یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین شیرآلات جهان صنعتی امروز محسوب می‌شوند. این شیرها به عنوان شیرهای فول پورت نیز کارایی دارند.
به خاطر داشته باشید اندازه دریچه سوپاپ این شیرآلات باید براساس اندازه قطر داخلی یک لوله تنظیم شود. در این صورت لوله و شیر دروازه‌ای می‌توانند به راحتی متصل شوند. در ضمن این شیرهای کشویی از آلودگی درون لوله نیز می‌کاهند. این شیرهای کشویی Gate Valve شامل قسمت‌های مختلفی هستند که در ادامه این قطعات را نام می‌بریم:
- گوه
- بدنه سوپاپ شیر ( از جنس آهن شکل‌پذیر)
- محل اتصال
- ساقه ( دوک)
- بلبرینگ دوک
- کلاهک
بدنه بزرگترین قطعه این شیر به حساب می‌آید. دوک نیز در حین چرخش بر روی بدنه سوپاپ باقی می‌ماند؛ بنابراین استفاده از کلاهک مقرون‌به‌صرفه خواهد بود. در نظر داشته باشید کلاهک و سوپاپ از طریق چند پیچ و مهره به یکدیگر متصل هستند. با جداسازی این قطعات می‌توانید بدنه را تمیز کنید.
سه نوع از بهترین شیرهای دروازه‌ای یا کشویی
شیرهای دروازه‌ای یا کشویی بیشتر برای سیستم‌های آبی استفاده می‌شوند. این شیرها وابسته به نوع ساختار و کارایی که دارند به 3 مدل تقسیم شده‌اند:
شیرهای دروازه‌ای موازی یا شیرهای کشویی گوه‌دار
دریچه‌های شیرهای کشویی گوه‌دار به شکل موازی باز و بسته می‌شوند. بعضی از شیرآلات خاص نیز جز همین دسته از شیرهای دروازه‌ای قرار دارند. از آنجایی که این شیرهای کشویی شکل گوه‌مانندی دارند. شیرهای کشویی گوه‌ای نامیده می‌شوند. گوه در دو طرف خود دنده دارد و شکاف‌های موجود در بدنه شیرهای دروازه‌ای آن‌ها را هدایت می‌کند. این شیرهای دروازه‌ای بیشتر در سیستم‌های توزیع آب کاربرد دارند.
شیرهای دروازه‌ای آهنی مقاوم
بعضی از شیرهای کشویی از آهن مقاوم ساخته شده‌اند. این شیرها اغلب در لوله‌هایی به کار می‌روند که مواد جامد را منتقل می‌کنند. بدین‌ترتیب، قابلیت انعطاف‌پذیری این شیرها بیشتر خواهد بود. در ضمن شیرهای دروازه‌ای بسیار محکم‌تر از سایرها شیرآلات محسوب می‌شوند. فراموش نکنید شیرهای دروازه‌ای ساخته‌شده از آهن قوی نیز برای سیستم توزیع آب به کار می‌روند.
شیرهای دروازه‌ای دارای ساقه یا دوک
شیرهای دروازه‌ای دوک‌دار جایگاه ثابتی دارند و خیلی محکم به دروازه مورد نظر متصل می‌شوند. با باز شدن این شیرها دوک یا ساقه شیر به حالت چرخشی بالا می‌رود. این نوع از شیرهای دروازه‌ای معایبی نیز دارند. از آنجایی که این شیرهای دروازه‌ای یا کشویی بسیار سنگین هستند، برای باز کردن آن‌ها نیاز به فضای زیادی داریم. در نتیجه این گونه شیرهای دروازه‌ای یا کشویی برای تاسیسات زیرزمینی مناسب نیستند.
سخن آخر
طی این راهنما سعی کردیم اطلاعات محدودی از شیرهای دروازه‌ای یا Gate Valve در اختیار شما بگذاریم. به طور کلی به بررسی نحوه عملکرد و کارایی این شیرآلات اشاره کردیم. در ضمن توضیح مختصری در مورد قطعات کاربردی این شیرها در اختیار شما گذاشتیم.
امیدواریم این راهنما در آشنایی شما با شیر دروازه ای یا کشویی (Gate Valve) تاثیر داشته باشد. این نکته پایانی را به خاطر داشته باشید.که دریچه شیر کشویی باید بسته باشد.تا مواد بیرونی از طریق این شیرها وارد لوله نشوند. به طور کلی شیرهای دروازه‌ای نیز نیاز به مراقبت دارند تا از آسیب‌های ناگهانی مصون بمانند.
بازتاب: شیر زانویی - ردا صنعت فروشگاه تجهیزات صنعت و ساختمان | خرید شیر زانویی | شیر زانویی