فاضلاب کشتارگاه

کشتارگاه‌‍‌ها به دلیل ذبح، خالی کردن روده دام‌ها و پوست کنی آنان یکی از آلوده‌ترین فاضلاب ها را دارد. این آلودگی می‌تواند خسارات جبران ناپذیری را برای طبیعت و محیط زیست به همراه داشته باشد. به همین دلیل تصفیه فاضلاب کشتارگاه به دلیل ترکیبات آلی و مضر به صورت بسیار متفاوت صورت می‌گیرد. در ادامه به این موضوع بیشتر می‌پردازیم.

مواد موجود در فاضلاب کشتارگاه طیور

در مرحله ذبح گوشت طیور و جداسازی پوست و پر برای صنایعی همچون دباغی، انواع آلاینده‌های مضر وارد فاضلاب می‌شوند. به طور عمده مقدار کثیری خون و چربی و مواد لجنی بعد از شستشوی سالن کشتارگاه وارد فاضلاب می‌شوند. از اصلی‌ترین مواد موجود در فاضلاب کشتارگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وجود چربی به نام SEC در مرحله ذبح و بسته‌بندی مواد .
• موجود بودن مواد جامد معلق لجن زا به اسم  TSS .
• وجود حجم بسیار بالای  BODو COD .

اثرات مخرب زیست محیطی

فاضلاب کشتارگاه به دلیل داشتن مواد آلی بسیار بالا باعث ایجاد مسائل فراوان و نامطلوب می‌گردد. پساب‌ها و فاضلاب‌های تولید شده در این صنایع وارد رودخانه‌ها و مزارع نزدیک خود می‌شود. به ‌این ‌ترتیب رودخانه‌ها، آب‌های زیرزمینی و سطحی آلودگی شدیدی را تجربه می‌کنند که می‌تواند بسیار بر روی سلامت انسان‌ها و حیوانات تأثیرگذار باشد. در ادامه به برخی از این اثرات مخرب و جبران‌ناپذیر می‌پردازیم.

• ورود فاضلاب‌های کشتارگاه‌ها به آب‌های زیرزمینی می‌تواند سلامت آدمی را به خطر اندازد. چرا که این پساب‌ها به دلیل حجم بالای باکتری و میکروب، محل زندگی حیوانات موذی آسیب‌رسان به انسان هستند.
• بوی نامطلوب ناشی از لاشه حیوانات به ‌غیر از ظاهری ناپسند می‌تواند تهدیدکننده جان آدمی باشد.
• در صورت ورود این فاضلاب به رودخانه‌ها شاهد از بین‌ رفتن ماهی‌ها هستیم. چرا که به دلیل وجود حجم بسیار بالای  BODو COD در فاضلاب‌ها شاهد از بین رفتن اکسیژن آب رودخانه‌ها خواهیم بود.
• مقدار بالای BOD و  COD نه تنها در زندگی ماهی‌ها بلکه در رشد جلبک‌ها نیز تاثیرگذار بوده و می‌تواند در اکو سیستم آب اختلال آفرین باشد.
• در صورت سوزاندن استخوان حیوانات شاهد آلودگی هوا و بوی نامطلوب در محیط مذکور خواهیم بود.

منشأ تولید پساب در کشتارگاه

باید گفت پساب و آلودگی ناشی از آن از ۳ طریق تولید می‌شود:

• اتولید فاضلاب حاوی فضولات حیوانی ناشی از نگهداری حیوانات در بخش‌های مختلف قبل از ذبح.
• تولید فاضلاب حاوی لاشه حیوانات ناشی از شستشوی لاشه طیور بعد از ذبح که دارای چربی با درصد بسیار بالا است.
• تولید فاضلاب ناشی از شستشوی داخل شکم دام‌ها با غلظت چربی پایین‌تر نسبت به لاشه طیور.

روش‌هایی برای کاهش مواد آلی فاضلاب‌ها

• استفاده از شبکه‌ بر روی کانال‌ها به جهت جلوگیری از ورود لاشه و چربی طیور.
• تفکیک و جداسازی خونابه‌ها .
• ایجاد فضای اختصاصی برای تمیز کردن شکمبه حیوانات با منشأ جدا از دیگر قسمت‌ها.

انواع روش تصفیه پساب‌ها

تصفیه پساب‌ها به سه روش گوناگون صورت می‌گیرد که به شرح زیر است :

تصفیه فیزیکی

رتصفیه فیزیکی یکی از روش‌های متداول در تصفیه فاضلاب کشتارگاه است. هدف این روش حذف ذرات معلق و مواد آلی است. در این بخش مواد خارج شده از شکم دام و فضولات ناشی از نگهداری حیوانات تصفیه می‌شود. برای این امر از انواع ابزارآلات و تجهیزاتی چون آشغال‌گیر دستی، آشغال‌گیر مکانیکی و چربی‌گیرها استفاده می‌شود. در تصفیه فیزیکی ظرفیت کشتارگاه مورد نظر و نوع حیوان ذبح شده می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد.

تصفیه شیمیایی

در لیست انواع تصفیه فاضلاب کشتارگاه می‌توان به تصفیه شیمیایی اشاره کرد. از این روش برای انعقاد و گندزدایی فاضلاب‌ها استفاده می‌شود. در این روش ph آب به ‌شدت تغییر می‌کند؛ به همین دلیل همیشه توصیه می‌شود که در صورت استفاده از این روش حتماً از تنظیم‌کننده‌های ph آب استفاده کنید.

تصفیه بیولوژیکی

در بالا به وجود حجم بسیار بالای  BODو COD در فاضلاب کشتارگاه‌ها اشاره شد. برای حذف این مواد می‌توان به سراغ روش‌های تصفیه بیولوژیکی رفت. این روش یکی از راه‌ها برای تصفیه فاضلاب کشتارگاه طیور است که خود شامل دو فرایند تصفیه بی هوازی و هوازی می‌شود.

روش‌های تصفیه  UAFB و  UASB زیرمجموعه تصفیه فاضلاب با روش‌های بی هوازی به حساب می‌آید. در این روش تلاش می‌شود باکتری‌ها و میکرو ارگانیسم‌ها از طریق تولید گاز متان حذف شوند. یکی از مزیت‌های این روش بوی کمتر نسبت به سایر روش‌های موجود است. روش  EAASبا هوادهی وسیع در زیر شاخه روش‌های هوازی قرار دارد. با استفاده از این روش می‌توان مواد آلی را از طریق لجن‌ها فعال کرده و اکسیژن را تا حد بسیار زیادی از بین برد.

در انتهای فرایند تصفیه از طریق روش بیولوژیکی از ترفند ته‌نشینی استفاده می‌شود. از طریق استخرهای ته‌نشینی مواد آلی باقی‌مانده بر روی هم انباشته می‌شود و سپس ماده‌ای به نام لجن ته‌نشین‌شده تولید می‌شود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این مواد ته‌نشین‌شده می‌تواند به‌عنوان نوعی کود در باغبانی و کشاورزی به کار رود.

مراحل تصفیه فاضلاب کشتارگاه

در این بخش به‌ صورت اجمالی مهم‌ترین مراحل تصفیه فاضلاب کشتارگاه را نام می‌بریم. باید بدانید یک تصفیه مناسب و صحیح تنها زمانی صورت می‌گیرد که در طول فرایند تصفیه فاضلاب کشتارگاه طیور تمام استانداردها رعایت گردد.

1. اشغال گیری
2. چربی‌زدایی
3. رآکتور بی‌هوازی
4. ررآکتور هوازی
5. رآکتور ته‌نشینی
6. گندزدایی
7. ته‌نشینی لجن
8. کلرزنی

بهترین روش برای تصفیه فاضلاب کشتارگاه

باید گفت به ‌هیچ‌ عنوان یک نسخه کلی برای انتخاب بهترین تصفیه فاضلاب کشتارگاه دام وجود ندارد. برای این امر نمی‌توان یک جواب قطعی و ساده یافت. بلکه باید جوانب بسیاری را در نظر گرفت و سپس اقدام به انتخاب بهترین روش منحصربه‌فرد خود کرد. در ادامه به‌ صورت اجمالی به بررسی برخی از این جوانب می‌پردازیم.

• اولین و مهم‌ترین نکته توجه به نوع کشتارگاه انتخابی و شدت آلایندگی پساب شما است.
• توجه به میزان بودجه و سرمایه شما برای به‌کارگیری یکی از روش‌های تصفیه. چرا که به طور معمول روش‌های مختلف تصفیه می‌تواند هزینه متفاوتی را بطلبد.
• ابررسی تجهیزات لازم و ضروری برای هر نوع تصفیه .
• ربررسی میزان تصفیه لازم با توجه ‌به پساب تولیدی در شبانه‌روز .
• بررسی دقیق میزان مواد موجود در پساب‌ها همچون  BOD،  COD و TSS .
• بررسی درجه مطلوبیت و کیفیت خروجی آب تصفیه شده .

نتیجه‌گیری

فاضلاب کشتارگاه به دلیل داشتن بار آلی بسیار بالا باعث ایجاد مسائل فراوان و نامطلوب می‌گردد. این فاضلاب‌ها برعکس فاضلاب خانگی سمی هستند و می‌توانند بسیار خطرآفرین باشند. پساب‌ها و فاضلاب‌های تولید شده در این صنایع در صورت ورود به رودخانه‌ها و مزارع می‌توانند باعث آلودگی رودخانه‌ها، آب‌های زیرزمینی و سطحی شوند.

این تصور می‌تواند زنگ خطری برای تمامی ما باشد چرا که می‌تواند بر روی سلامت انسان‌ها و حیوانات تأثیر بسیار منفی بگذارد. برای همین این فاضلاب‌ها نیاز به تصفیه تخصصی دارند که شما با توجه ‌به نوع کشتارگاه، بررسی فضایی و سرمایه خود می‌توانید اقدام به انتخاب بهترین روش تصفیه فاضلاب کشتارگاه خود کنید.